Algemene informatie en veel gestelde vragen en antwoorden over de eikenprocessierups

1. Wanneer gaan de eikenprocessierupsen overlast veroorzaken?
2. Hoe zit het met de verspreiding van de eikenprocessierups over Nederland?
3. Welke gezondheidsrisico’s brengen de eikenprocessierupsen met zich mee?
4. Hoe veroorzaken eikenprocessierupsen overlast?
5. Welke vormen van bestrijding en verwijdering zijn toepasbaar?
6. Kun je de eikenprocessierupsen ook op een natuurlijke manier bestrijden?
7. Waar kunnen jullie de eikenprocessierupsen bestrijden?
8. Geven jullie ook advies?

1. Wanneer gaan de eikenprocessierupsen overlast veroorzaken?

In augustus zet het vrouwtje van de vlinder 250-300 eitjes af op de jonge takken in het bovenste deel van de kroon van een eikenboom. De eitjes overwinteren, zijn vorstbestendig (ze overleven 20 graden vorst) en komen in het voorjaar, meestal in april, uit. Vervolgens gaan de jonge eikenprocessierupsen op zoek naar het pas uitgelopen eikenblad (jonge blaadjes) en groeien vanaf dan als ‘kool’. Omdat de rupsen zo hard groeien vervellen ze vaak. Totaal vinden er 5 vervellingen plaats. De eerste overlast wordt veroorzaakt door de brandharen die ontstaan na het derde larvestadium (Eind mei-begin juni).

2. Hoe zit het met de verspreiding van de eikenprocessierups over Nederland?

Sinds de jaren 90 van de vorige eeuw heeft de zuidelijke helft van Nederland te maken met de aanwezigheid van eikenprocessierups. Sinds die tijd heeft de rups zich gestaag noordwaarts uitgebreid en heeft zich inmiddels in heel Nederland genesteld. Binnen Nederland zijn de eikenprocessierupsen veelal aanwezig op plaatsen waar veel (eiken)bomen aanwezig zijn. De grootste concentraties eikenprocessierupsen in Nederland bevinden zich op diverse locaties in de provincies Limburg, Noord-Brabant, Gelderland en Utrecht.

3. Welke gezondheidsrisico’s brengen de eikenprocessierupsen met zich mee?

De eikenprocessierups bezit microscopisch kleine brandharen welke vanaf het derde larve stadium (vanaf mei) gevormd worden. De brandharen bevinden zich ook in het oude en nieuwe nestmateriaal en de oude vervellingshuiden. De brandharen blijven minstens 7 jaren actief. De brandharen bezitten een lichaamsvreemd eiwit dat allergische reacties veroorzaakt bij de mens (en dier). Laat dus buiten de rupsen ook het oude nestmateriaal en de oude vervellingshuiden verwijderen door een professioneel bestrijdingsbedrijf!

4. Hoe veroorzaken eikenprocessierupsen overlast?

De grootste oorzaak van alle klachten bij de mens zijn de schadelijke brandharen van de rups. De brandharen kunnen zich op verschillende manieren verspreiden: met de wind door trilling en luchtwervelingen van o.a. passerend verkeer en bij het verwijderen van nesten. Verspreiding van de haren via de wind is de hoofdoorzaak van huidirritatie ten gevolge van blootstelling aan de brandharen. Het is per definitie niet altijd het geval dat bij een hoge plaagdruk, er ook veel overlast wordt ondervonden. Locaties in Nederland verschillen in omvang, in samenstelling van soorten bomen maar ook in hoe een locatie wordt gebruikt; enkele kleine nesten langs een loop-/rijroute of naast een kantoor, speeltuin, camping, vereniging, zwembad, recreatiegebied, terras of restaurant kunnen al voor overlast zorgen. Nesten ergens achteraf op een ruim (bedrijven) terrein kunnen daarentegen weer veel minder overlast bezorgen. De overlast voor Gemeente, Provincie, Rijkswaterstaat, bedrijven, particulieren etc. is dus afhankelijk van de situatie.

5. Welke vormen van bestrijding en verwijdering zijn toepasbaar?

Op basis van de verkregen meldingen, soort werkzaamheden, eigen waarnemingen en opgedane kennis en ervaring, hebben wij voor de bestrijding (verwijdering) van de eikenprocessierups op diverse overlastgevende locaties een maatregelentabel opgesteld. (Zie figuur Maatregeltabel EPR). Deze tabel is goed bruikbaar om, in overleg met u als klant, te bepalen welke vormen van bestrijding en verwijdering toegepast kunnen worden.

6. Kun je de eikenprocessierupsen ook op een natuurlijke manier bestrijden?

Naar aanleiding van diverse uitgevoerde projecten is onderzocht en ontdekt dat de eikenprocessierups in alle ontwikkelingsfases diverse natuurlijke vijanden hebben. De natuurlijke vijanden zijn globaal te onderscheiden in insecten, geleedpotigen (spinnen), vogels en vleermuizen.
Het uiteindelijke doel is om de (plaatselijke) populatie natuurlijke vijanden op te bouwen in de vorm van het aanbieden en bevorderen van nest- en schuilgelegenheden (vogels-vleermuizen) en voedsel/overwinteringsgelegenheden (insecten-geleedpotigen).
De plaatselijke populatie vogels kan worden geholpen met het aanbieden van makkelijk beschikbare nestgelegenheden zoals bijv. (biobased) nestkasten. Hiervan maken zogenaamde holenbroeders zoals mezen, mussen en spreeuwen graag gebruik. De kasten kunnen bevestigd worden aan bestaande bomen of aan bebouwing.
Bent u geïnteresseerd in onze biobased nestkasten dan kunt u altijd contact met ons opnemen om de situatie te bespreken en te kijken wat voor u de beste oplossing is. Onze biobased nestkasten zijn duurzaam en innovatief op het gebied van C02- reducering. Voor u een mooi kans om in te stappen in de circulaire economie en zo uw duurzaamheidsprofiel te verhogen! Zo werken wij samen aan een duurzame oplossing tegen de overlast van de eikenprocessierupsen.
Een oplossing kan ook zijn om nestgelegenheden voor spechten te creëren bij beboste parkeergelegenheden, speeltuinen, campings, speelweiden, locaties/terreinen. Wanneer bomen uit veiligheidsoverwegingen moeten wijken, kunnen de stammen op een hoogte van 4-5 meter worden afgezaagd i.p.v. deze geheel te verwijderen. Spechten maken graag gebruik van de afgestorven stammen om er hun holen in te hakken.

7. Waar kunnen jullie de eikenprocessierupsen bestrijden?

De eikenprocessierups kunnen wij op alle locaties te bestrijden. Het voornaamste aspect hierin is wel de bereikbaarheid van de locatie. Door het gebruik van speciale hoogwerkers, specifiek afgestemd op de situatie, kan hoger in de boom gewerkt worden en kunnen moeilijk bereikbare bomen ook worden geschoond.
Wij bestrijden de eikenprocessierups op locaties zoals:
-Horecagelegenheden met buiten terras
-Speeltuinen
-Achtertuinen van particulieren die grenzen aan bosrijkgebied of lanen met vele eikenbomen
-Parken
-Bosgebied
-Langs wegen
-Op bedrijventerreinen
-Campings
-Nabij zwembaden
-etc.

8. Geven jullie ook advies?

Wij geven u graag advies op het gebied van bestrijding en verwijdering van uw eikenprocessierups probleem. Weinig tijd en/of geen tijd te verliezen? Veel overlast? Geen probleem, wij helpen u graag. U kunt altijd contact met ons opnemen.